1931
Grandes unidades
La orden de 25 de mayo de 1931, firmada por el nuevo ministro de la Guerra, Manuel Azaña, modifica sustancialmente la estructura del Ejército español. Se suprimen las regiones militares junto a los empleos de capitán general y teniente general. El territorio nacional se articula en ocho divisiones orgánicas de infantería y una división de caballería. Los generales de cada una de ellas ejercen, simultáneamente, el mando de aquellas unidades ajenas que tengan su guarnición en la misma demarcación.
Las brigadas pasan a numerarse de forma correlativa con independencia de la división de pertenencia. El Ejército de África se reduce a una zona (GD) y dos circunscripciones (GB). Permanecen independientes las tropas regionales de Baleares y Canarias al mando de sus respectivos comandantes militares.
DIVISIÓN | GUARNICIÓN | BRIGADA | GUARNICIÓN |
---|---|---|---|
DO 1 | Madrid | BRIL 1 | Madrid |
BRIL 2 | Badajoz | ||
DO 2 | Sevilla | BRIL 3 | Granada |
BRIL 4 | Málaga | ||
DO 3 | Valencia | BRIL 5 | Valencia |
BRIL 6 | Alicante | ||
DO 4 | Barcelona | BRIL 7 | Barcelona |
BRIL 8 | Lérida | ||
DO 5 | Zaragoza | BRIL 9 | Zaragoza |
BRIL 10 | Huesca | ||
DO 6 | Burgos | BRIL 11 | Burgos |
BRIL 12 | Pamplona | ||
DO 7 | Valladolid | BRIL 13 | Valladolid |
BRIL 14 | Salamanca | ||
DO 8 | Coruña | BRIL 15 | Coruña |
BRIL 16 | León | ||
DC | Madrid | BRC 1 | Alcalá |
BRC 2 | Barcelona | ||
BRC 3 | Vitoria | ||
Montaña | BRICZM 1 | Gerona | |
BRICZM 2 | Bilbao | ||
BRICZM 3 | Oviedo | ||
Bases navales | COMIL CAD | Cádiz | |
COMIL CAR | Cartagena | ||
COMIL FER | Ferrol | ||
COMIL BAL | Palma | COMIL MN | Mahón |
COMIL CAN | Santa Cruz | COMIL LP | Las Palmas |
FO MAR | Tetuán | CIR OC | Ceuta |
CIR OR | Melilla | ||
AOE | Cabo Juby |
Fuerzas Armadas
Articulación territorial
Corona
OFICIO | DESTINO | NOMBRE | FECHA | FM | FI |
---|---|---|---|---|---|
Rey >> presidente | España | Alfonso XIII de Borbón >> Niceto Alcalá Zamora | 14/04/1931 |
Guardia Real
UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | FECHA | DESTINO | REF |
---|---|---|---|---|---|---|
UIE-1875-01 | Cuerpo de Alabarderos | 22/02/1875 | >> | Corte | ||
ECE-1875-01 | Escolta Real | 19/04/1875 | >> | Corte |
Ejército de España
En enero de 1931 se dispuso una reorganización del Ejército (CL 10 y 21), pero el advenimiento de la II República el 14 de abril dio al traste con el proyecto. Las unidades que componían la escala general del arma ese año eran las siguientes:
- Infantería de línea:
- 77 regimientos;
- Infantería ligera:
- 9 batallones de cazadores;
- 12 batallones de montaña;
- Unidades mecanizadas:
- 1 grupo de carros;
- Tropas coloniales:
- 5 grupos de regulares;
- 5 mehalas jalifianas;
- Tercio de extranjeros (2 legiones).
Infantería de línea
La orden de 25 de mayo de 1931 reduce los regimientos a 39, generalmente por la fusión de aquellos que comparten guarnición para así completar sus plantillas. Cinco regimientos se transforman en batallones de montaña. Todas las unidades supervivientes pierden sus nombres característicos, identificándose únicamente por su numeral.
CG 3* | CG 2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
RM 1 | DI 1 | BRI 1 | RIE-1824-01 | Rey | 1 | 1634 | Madrid |
RIE-1847-22 | León | 38 >> 6 | 25/05/1931 | RIE-1824-05 | |||
BRI 2 | RIE-1824-05 | Saboya | 6 | 30/03/1633 | Madrid | ||
RIE-1877-13 | Wad Ras | 50 >> 1 | 25/05/1931 | RIE-1824-01 | |||
DI 2 | BR 1 | RIE-1828-05 | Castilla | 16 | 01/06/1793 | Badajoz | |
RIE-1877-02 | Gravelinas | 41 >> 16 | 26/05/1931 | RIE-1828-05 | |||
BRI 2 | RIE-1841-03 | Asturias | 31 | 06/07/1703 | Madrid | ||
RIE-1883-01 | Covadonga | 40 >> 31 | 25/05/1931 | RIE-1841-03 | |||
RM 2 | DI 3 | BRI 1 | RIE-1824-08 | Soria | 9 | 1509 | Sevilla |
RIE-1847-18 | Granada | 34 >> 9 | 06/06/1931 | RIE-1824-08 | |||
BRI 2 | RIE-1828-04 | Extremadura | 15 | 1667 | Algeciras | ||
RIE-1877-10 | Pavía | 48 >> 15 | 06/06/1931 | RIE-1828-04 | |||
DI 4 | BRI 1 | RIE-1824-02 | Reina | 2 | 06/06/1931 | RIE-1854-02 | |
RIE-1854-02 | Córdoba | 10 >> 2 | 27/02/1566 | Granada | |||
BRI 2 | RIE-1828-06 | Borbón | 17 | 1796 | Málaga y Almería | ||
RIE-1877-20 | Álava | 56 >> 17 | 06/06/1931 | RIE-1828-06 | |||
BN | RIE-1904-05 | Cádiz | 67 >> 27 | 20/08/1904 | Cádiz | ||
RM 3 | DI 5 | BRI 1 | RIE-1828-02 | Mallorca | 13 | 1682 | Valencia |
RIE-1824-09 | Guadalajara | 20 >> 13 | 08/06/1931 | RIE-1828-02 | |||
BRI 2 | RIE-1877-11 | Otumba | 49 >> 7 | 27/07/1877 | Játiva >> Valencia | ||
RIE-1877-14 | Vizcaya | 51 >> 38 | 27/07/1877 | Alcoy | |||
DI 6 | BRI 1 | RIE-1833-01 | Princesa | 4 | 19/12/1765 | Alicante | |
RIE-1847-17 | Sevilla | 33 | 21/02/1658 | Cartagena | |||
BRI 2 | RIE-1877-08 | España | 46 >> 38 | 08/08/1931 | RIE-1877-14 | ||
RIE-1919-01 | Corona | 71 >> 7 | 08/08/1931 | RIE-1877-11 | |||
BN | RIE-1907-03 | Cartagena | 70 >> 33 | 08/08/1931 | RIE-1847-17 | ||
RM 4 | DI 7 | BRI 1 | RIE-1877-09 | San Quintín | 47 | 05/06/1931 | BIE-1931-05 |
RIE-1877-19 | Asia | 55 | 05/06/1931 | BIE-1931-04 | |||
BRI 2 | RIE-1904-01 | Vergara | 57 >> 34 | 1872 | Barcelona | ||
RIE-1919-05 | Jaén | 72 >> 10 | 1637 | Barcelona | |||
DI 8 | BRI 1 | RIE-1828-07 | Almansa | 18 | 09/07/1709 | Tarragona | |
RIE-1837-01 | Luchana | 28 >> 18 | 05/06/1931 | RIE-1828-07 | |||
BRI 2 | RIE-1904-02 | Alcántara | 58 >> 34 | 05/06/1931 | RIE-1904-01 | ||
RIE-1921-01 | Badajoz | 73 >> 10 | 05/06/1931 | RIE-1919-05 | |||
RM 5 | DI 9 | BRI 1 | RIE-1824-04 | Infante | 5 | 22/05/1808 | Zaragoza |
RIE-1824-10 | Aragón | 21 >> 5 | 01/06/1931 | RIE-1824-04 | |||
BRI 2 | RIE-1824-11 | Gerona | 22 | 05/11/1792 | Zaragoza | ||
RIE-1877-07 | Tetuán | 45 >> 22 | 01/06/1931 | RIE-1824-11 | |||
DI 10 | BRI 1 | RIE-1842-01 | Galicia | 19 | 1534 | Jaca | |
RIE-1920-02 | Valladolid | 74 >> 20 | 1694 | Huesca | |||
BRI 2 | RIE-1825-03 | Navarra | 25 | 21/07/1705 | Lérida | ||
RIE-1826-01 | Albuera | 26 >> 25 | 05/06/1931 | RIE-1825-03 | |||
RM 6 | DI 11 | BRI 1 | RIE-1873-01 | Lealtad | 30 | 21/07/1873 | Burgos |
RIE-1877-06 | San Marcial | 44 >> 30 | 30/05/1931 | RIE-1873-01 | |||
BRI 2 | RIE-1854-01 | Cuenca | 27 | 30/05/1931 | BIE-1931-07 | ||
RIE-1877-17 | Guipúzcoa | 53 >> 32 | 09/06/1931 | RIE-1844-01 | |||
DI 12 | BRI 1 | RIE-1824-06 | Sicilia | 7 | 30/05/1931 | BIE-1931-03 | |
RIE-1877-05 | Garellano | 43 | 30/05/1931 | BIE-1931-06 | |||
BRI 2 | RIE-1824-12 | Valencia | 23 | 1658 | Santander y Santoña | ||
RIE-1877-15 | Andalucía | 52 >> 23 | 30/05/1931 | RIE-1824-12 | |||
DI 13 | BRI 1 | RIE-1828-03 | América | 14 | 01/08/1764 | Pamplona | |
RIE-1841-01 | Constitución | 29 >> 14 | 30/05/1931 | RIE-1828-03 | |||
BRI 2 | RIE-1866-01 | Bailén | 24 | 14/09/1808 | Logroño | ||
RIE-1847-23 | Cantabria | 39 >> 24 | 30/05/1931 | RIE-1866-01 | |||
RM 7 | DI 14 | BRI 1 | RIE-1844-01 | Isabel II | 32 | 1834 | Valladolid |
RIE-1847-19 | Toledo | 35 | 01/05/1661 | Zamora | |||
BRI 2 | RIE-1919-03 | Segovia | 75 >> 21 | 1776 | Cáceres | ||
RIE-1919-04 | La Victoria | 76 >> 26 | 1703 | Salamanca | |||
RM 8 | DI 15 | BRI 1 | RIE-1824-07 | Zamora | 8 | 1580 | Lugo >> Coruña |
RIE-1877-18 | Isabel la Católica | 54 >> 8 | 13/09/1931 | RIE-1824-07 | |||
BRI 2 | RIE-1828-01 | Zaragoza | 12 | 06/08/1579 | Santiago >> Lugo y Orense | ||
RIE-1847-21 | Murcia | 37 >> 12 | 13/06/1931 | RIE-1828-01 | |||
DI 16 | BRI 1 | RIE-1847-20 | Burgos | 36 | 1694 | León y Astorga | |
RIE-1920-03 | Órdenes Militares | 77 >> 36 | 13/06/1931 | RIE-1847-20 | |||
BRI 2 | RIE-1824-03 | Príncipe | 3 | 1537 | Oviedo | ||
RIE-1919-02 | Tarragona | 78 >> 3 | 13/06/1931 | RIE-1824-03 | |||
BN | RIE-1904-04 | Ferrol | 65 >> 29 | 20/08/1904 | Ferrol y Vigo | ||
CPG BAL | GM PM | BRI BAL | RIE-1877-12 | Palma | 61 >> 28 | 01/02/1874 | Palma |
RIE-1904-03 | Inca | 62 >> 28 | 15/06/1931 | RIE-1877-12 | |||
GM MN | RIE-1877-16 | Mahón | 63 >> 39 | 1877 | Mahón | ||
CPG CAN | GM TF | RIE-1900-01 | Tenerife | 64 >> 37 | 1577 | Santa Cruz | |
GM LP | RIE-1900-02 | Las Palmas | 66 >> 11 | 05/04/1900 | Las Palmas | ||
EJ AFR | CIR MEL | RIE-1847-24 | Melilla | 59 >> 41 | 13/08/1701 | Melilla | |
RIE-1930-03 | África | 68 >> 44 | 18/09/1931 | RIE-1828-06, BIE-1931-09 | |||
CIR CEU | RIE-1930-01 | San Fernando | 11 >> 40 | 19/05/1930 | Larache | ||
RIE-1930-02 | Ceriñola | 42 | 19/05/1930 | Tetuán | |||
RIE-1877-04 | Ceuta | 60 >> 43 | 1702 | Ceuta |
Infantería ligera
Por Orden de 15 de enero de 1931 cuatro batallones de cazadores quedaron en cuadro. Por Orden de 26 de junio de 1931 fueron definitivamente suprimidos junto a dos más. Otros tres se transformaron en regimientos.
CG 3* | CG 2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
RM 2 | BRCZ RV | BIE-1847-01 | Cataluña | 1 | 06/06/1931 | RIE-1904-05 | |
TIX-1925-01 | Madrid | 2 | 26/06/1931 | Disuelto | |||
BIE-1847-04 | Barbastro | 4 | 26/06/1931 | Disuelto | |||
BIE-1925-05 | Tarifa | 5 | 08/08/1931 | RIE-1833-01 | |||
BIE-1925-02 | Simancas | 8 | 26/06/1931 | Disuelto | |||
BIE-1847-11 | Arapiles | 9 | 26/06/1931 | Disuelto | |||
BIE-1847-14 | Las Navas | 10 | 26/06/1931 | Disuelto | |||
BIE-1856-03 | Segorbe | 12 | 26/06/1931 | Disuelto | |||
BIE-1872-01 | Chiclana | 17 | 09/06/1872 | RIE-1847-19 | |||
DO 3 | NTD 3 | BIE-1931-08 | Ametralladoras | 1 | 25/05/1931 | Castellón | |
DO 7 | NTD 7 | BIE-1931-09 | Ametralladoras | 2 | 25/05/1931 | Plasencia | |
DO 6 | NTD 6 | BIE-1931-10 | Ciclista | 25/05/1931 | Palencia |
Infantería de montaña
La orden de 25 de mayo de 1931 reduce los batallones de montaña a 8.
CG 3* | CG 2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
RM 4 | NTRM 4 | BRCZM 1 | BIE-1847-03 | Barcelona | 1 | 26/06/1931 | Disuelto |
BIE-1873-02 | Estella | 4 | 01/06/1931 | RIE-1920-02 | |||
BIE-1869-02 | Alfonso XII | 5 | 20/01/1869 | Seo de Urgel | |||
BIE-1869-04 | Reus | 6 | 20/01/1869 | Manresa >> Barbastro | |||
BIE-1904-01 | Ibiza | 7 | 1906 | Estella | |||
BIE-1900-01 | La Palma | 8 | 01/06/1931 | RIE-1842-01 | |||
RM 1 | NTRM 1 | BRCZM 2 | BIE-1847-10 | Alba de Tormes | 2 | 26/06/1931 | Disuelto |
BIE-1904-02 | Lanzarote | 9 | 19/06/1931 | BIE-1931-08 | |||
BIE-1904-03 | Fuerteventura | 10 | 15/06/1931 | BIE-1931-10 | |||
BIE-1856-04 | Mérida | 3 | 13/06/1931 | RIE-1904-04 | |||
BIE-1904-04 | Gomera-Hierro | 11 | 09/06/1931 | RIE-1919-03 | |||
BIE-1924-01 | Antequera | 12 | 09/06/1931 | RIE-1919-04 | |||
DO 6 | NTD 6 | BIE-1931-03 | Montaña | 1 | 25/05/1931 | Pamplona | |
DO 4 | NTD 4 | BIE-1931-04 | Montaña | 2 | 25/05/1931 | Gerona | |
DO 4 | NTD 4 | BIE-1931-05 | Montaña | 3 | 25/05/1931 | Figueras | |
DO 6 | NTD 6 | BIE-1931-06 | Montaña | 4 | 25/05/1931 | Bilbao | |
DO 6 | NTD 6 | BIE-1931-07 | Montaña | 8 | 25/05/1931 | Vitoria |
Infantería colonial
CG 3* | CG 2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
EJ AFR | CIR MEL | GIM-1914-01 | Regulares de Melilla | 2 | 31/07/1914 | Nador | |
GIM-1922-01 | Regulares de Alhucemas | 5 | 20/07/1922 | Segangan | |||
TIX-1925-01 | Legión del Tercio | 1 | 04/09/1920 | Tahuima | |||
GIM-1923-01 | Mehal-la de Melilla | 2 | 28/04/1923 | Melilla | |||
CIR RIF | GIM-1923-04 | Mehal-la del Rif | 5 | 28/04/1923 | Tafersit | ||
CIR CEU | GIM-1911-01 | Regulares de Tetuán | 1 | 30/06/1911 | Tetuán | ||
GIM-1914-01 | Regulares de Ceuta | 3 | 31/07/1914 | Ceuta | |||
TIX-1920-01 | Legión del Tercio | 2 | 16/02/1925 | Dar Riffien | |||
GIM-1913-01 | Mehal-la de Tetuán | 1 | 01/10/1913 | Tetuán | |||
GIM-1926-07 | Mehal-la de Gomara | 6 | 1926 | Xauen | |||
CIR LAR | GIM-1914-01 | Regulares de Larache | 4 | 31/07/1914 | Alcazarquivir | ||
GIM-1923-02 | Mehal-la de Larache | 3 | 01/06/1923 | Larache | |||
CPG CAN | AOE | GIM-1928-01 | Policía del Sahara | 01/10/1928 | Cabo Juby |
Infantería acorazada
El 25 de mayo de 1931 se disuelve el Grupo de Carros de Combate y se crean dos regimientos.
CG 3* | CG 2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
RM 1 | ECT | GIE-1926-01 | Carros de Combate | 01/07/1931 | Disuelto | ||
DO 1 | NTD 1 | RIE-1931-01 | Carros de Combate | 1 | 23/06/1931 | Madrid | |
DO 5 | NTD 5 | RIE-1931-02 | Carros de Combate | 2 | 23/06/1931 | Zaragoza |
Apoyos
CG 3* | CG 2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
CMM CAN | AOE | CME-1924-02 | Disciplinaria | 09/08/1924 | Cabo Juby |
Referencias
Notas
Fuentes
- Colección legislativa del Ejército.
- Anuario militar de España.
Bibliografía
- García Ferrer, Carlos et al. Vigilantes en las cumbres. Lérida: Ministerio de Defensa, 1995.
- Martínez de Merlo, Jesús y Juan Álvarez Abeillhé. La heráldica y la orgánica de los cuerpos de la infantería y caballería españolas en el siglo XX. Madrid: Ministerio de Defensa, 2013.
Webgrafía
- "Infantería". Aula Militar Bermúdez de Castro