1893
Sumario
Fuerzas Armadas
Articulación territorial
El 10 de febrero de 1893 López Domínguez regresó a la cartera de Guerra y adaptó el proyecto de Azcárraga a una nueva organización territorial mediante el Real Decreto de 10 de febrero. No obstante, los problemas presupuestarios aplazaron la entrada en vigor del nuevo modelo hasta el 29 de agosto. Los catorce distritos se reagruparon en siete regiones militares (RM), todas al mando de un teniente general pese a que ese año había cinco capitanes generales: Pezuela, Pavía, de la Concha, Martínez Campos y Jovellar. Los archipiélagos seguían constituyendo dos capitanías, y se creó una segunda comandancia en Melilla. Los generales en jefe de las distintas regiones, capitanías o comandancias ostentaban el mando de todas las fuerzas activas y en reserva que las guarnecían. En cada región se organizó un cuerpo de ejército (CE) con dos divisiones de infantería (DI) salvo el CE 1, que tenía una tercera de reserva; y el CE 6, que también tenía tres pero a costa del CE 5. Cada división contaba con dos brigadas de infantería a dos regimientos y sin apoyos. La numeración de las brigadas se reiniciaba en cada división y la de estas en cada cuerpo, pero siempre con cifras arábigas.
CUERPO | GUARNICIÓN | DIVISIÓN | GUARNICIÓN | BRIGADA | GUARNICIÓN |
---|---|---|---|---|---|
CE 1 | Madrid | DI 1 | Badajoz | BRIL 1 | Badajoz |
BRIL 2 | Madrid | ||||
DI 2 | Madrid | BRIL 1 | |||
BRIL 2 | Leganés | ||||
DI 3 | BRIL 1 | Madrid | |||
BRIL 2 | |||||
DC | Madrid | BRC 1 | |||
BRC 2 | Alcalá | ||||
BRICZ 1 | Madrid | ||||
CE 2 | Sevilla | DI 1 | Cádiz | BRIL 1 | Sevilla |
BRIL 2 | Cádiz | ||||
DI 2 | Granada | BRIL 1 | Granada | ||
BRIL 2 | Málaga | ||||
BRICZ 2 | Córdoba | ||||
BRC 1 | Jerez | ||||
CE 3 | Valencia | DI 1 | Valencia | BRIL 1 | Valencia |
BRIL 2 | Castellón | ||||
DI 2 | Cartagena | BRIL 1 | Cartagena | ||
BRIL 2 | Alicante | ||||
CE 4 | Barcelona | DI 1 | Gerona | BRIL 1 | Barcelona |
BRIL 2 | Gerona | ||||
DI 2 | Tarragona | BRIL 1 | Lérida | ||
BRIL 2 | Tarragona | ||||
BRICZ 4 | Barcelona | ||||
BRC 2 | |||||
CE 5 | Zaragoza | DI 1 | Zaragoza | BRIL 1 | Zaragoza |
BRIL 2 | |||||
BRC 3 | |||||
CE 6 | Burgos | DI 1 | Pamplona | BRIL 1 | Pamplona |
BRIL 2 | Logroño | ||||
DI 2 | Vitoria | BRIL 1 | San Sebastián | ||
BRICZ 6 | Vitoria | ||||
DI 3 | Bilbao | BRIL 1 | Burgos | ||
BRIL 2 | Bilbao | ||||
CE 7 | León | DI 1 | Coruña[1] | BRIL 1 | Coruña |
BRIL 2 | Lugo | ||||
DI 2 | Valladolid | BRIL 1 | Valladolid | ||
BRIL 2 | Oviedo | ||||
BRC 4 | Valladolid | ||||
CAPGEBAL | Palma | GOBMIL PM | Palma | ||
GOBMIL MEN | Mahón | ||||
CAPGECAN | Santa Cruz | GOBMIL TF | Santa Cruz | ||
GOBMIL LP | Las Palmas | ||||
COMGECEU | Ceuta | ||||
COMGEMEL | Melilla |
Corona
OFICIO | DESTINO | NOMBRE | FECHA | FM | FI |
---|---|---|---|---|---|
Reina regente | España | María Cristina de Habsburgo-Lorena, archiduquesa de Austria | >> |
Guardia Real
UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | FECHA | DESTINO | REF |
---|---|---|---|---|---|---|
UIE-1875-01 | Cuerpo de Alabarderos | 22/02/1875 | >> | Corte | ||
ECE-1875-01 | Escolta Real | 19/04/1875 | >> | Corte |
Ejército de España
Infantería de línea
El proyecto original contemplaba una reducción de la infantería a 50 regimientos activos y 50 de reserva, pero cuando fue retomado se establecieron 56 regimientos activos, 56 de reserva (numerados a continuación de los activos). Los 6 regimientos repartidos entre África y las Baleares se numeraron aparte.
CG 3* | CG 2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
CE 1 | DI 1 | BR 1 | RIE-1828-05 | Castilla | 16 | 1793 | Badajoz |
RIE-1877-02 | Baleares | 42 >> 41 | 27/07/1877 | Guadalajara >> Badajoz | |||
BRI 2 | RIE-1877-03 | Canarias | 43 >> 42 | 27/07/1877 | Madrid | ||
RIE-1877-13 | Wad Ras | 53 >> 50 | 27/07/1877 | Madrid | |||
DI 2 | BRI 1 | RIE-1824-05 | Saboya | 6 | 1537 | Madrid | |
RIE-1825-02 | San Fernando | 11 | 1809 | Madrid | |||
BRI 2 | RIE-1854-01 | Cuenca | 27 | 27/02/1854 | Madrid >> Alcalá | ||
RIE-1883-01 | Covadonga | 41 >> 40 | 24/10/1883 | Madrid >> Leganés | |||
DI 3 | BRI 1 | RIE-1828-01 | Zaragoza | 12 | 1660 | Leganés >> Madrid | |
RIE-1841-03 | Asturias | 31 | 31/12/1841 | Leganés >> Madrid | |||
BRI 2 | RIE-1824-01 | Rey | 1 | Inmemorial | Zaragoza >> Madrid | ||
RIE-1847-22 | León | 38 | 16/08/1847 | Alcalá >> Leganés | |||
CE 2 | DI 1 | BRI 1 | RIE-1824-08 | Soria | 9 | 1591 | Sevilla |
RIE-1847-18 | Granada | 34 | 16/08/1847 | Sevilla | |||
BRI 2 | RIE-1877-10 | Pavía | 50 >> 48 | 27/07/1877 | Cádiz | ||
RIE-1877-20 | Álava | 60 >> 56 | 27/07/1877 | Cádiz | |||
DI 2 | BRI 1 | RIE-1824-02 | Reina | 2 | 1537 | Algeciras | |
RIE-1854-02 | Córdoba | 10 | 10/08/1854 | Granada | |||
BRI 2 | RIE-1828-04 | Extremadura | 15 | 1766 | Jerez >> Málaga | ||
RIE-1828-06 | Borbón | 17 | 10/02/1796 | Málaga | |||
CE 3 | DI 1 | BRI 1 | RIE-1828-02 | Mallorca | 13 | 1682 | Valencia |
RIE-1824-09 | Guadalajara | 20 | 23/04/1824 | Valencia | |||
BRI 2 | RIE-1877-07 | Tetuán | 47 >> 45 | 27/07/1877 | Valencia | ||
RIE-1877-11 | Otumba | 51 >> 49 | 27/07/1877 | Castellón | |||
DI 2 | BRI 1 | RIE-1847-17 | Sevilla | 33 | 16/08/1847 | Cartagena | |
RIE-1877-08 | España | 48 >> 46 | 27/07/1877 | Cartagena | |||
BRI 2 | RIE-1833-01 | Princesa | 4 | 11/02/1833 | Alicante | ||
RIE-1877-14 | Vizcaya | 54 >> 51 | 27/07/1877 | Valencia | |||
CE 4 | DI 1 | BRI 1 | RIE-1877-09 | San Quintín | 49 >> 47 | 27/07/1877 | Lérida >> Barcelona |
RIE-1877-19 | Asia | 59 >> 55 | 27/07/1877 | Gerona >> Barcelona | |||
BRI 2 | RIE-1824-10 | Aragón | 21 | 1762 | Figueras | ||
RIE-1877-17 | Guipúzcoa | 57 >> 53 | 27/07/1877 | Barcelona >> Gerona | |||
DI 2 | BRI 1 | RIE-1828-07 | Almansa | 18 | 1808 | Barcelona >> Lérida | |
RIE-1837-01 | Luchana | 28 | 23/09/1837 | Lérida | |||
BRI 2 | RIE-1825-03 | Navarra | 25 | 1802 | Tarragona | ||
RIE-1826-01 | Albuera | 26 | 1815 | Tarragona | |||
CE 5 | DI 1 | BRI 1 | RIE-1824-04 | Infante | 5 | 23/04/1824 | Zaragoza |
BRI 2 | RIE-1842-01 | Galicia | 19 | 03/09/1842 | Zaragoza | ||
RIE-1824-11 | Gerona | 22 | 1792 | Zaragoza | |||
CE 6 | DI 1 | BRI 1 | RIE-1828-03 | América | 14 | 01/08/1764 | Pamplona |
RIE-1841-01 | Constitución | 29 | 05/12/1841 | Pamplona | |||
BRI 2 | RIE-1866-01 | Bailén | 24 | 22/12/1866 | Santander >> Logroño | ||
RIE-1847-23 | Cantabria | 39 | 16/08/1847 | Pamplona | |||
DI 2 | BRI 1 | RIE-1824-06 | África >> Sicilia | 7 | 1559 | San Sebastián >> Orduña | |
RIE-1824-12 | Valencia | 23 | 1794 | San Sebastián | |||
DI 3 | BRI 1 | RIE-1873-01 | Lealtad | 30 | 27/08/1873 | Burgos | |
RIE-1877-06 | San Marcial | 46 >> 44 | 27/07/1877 | Burgos | |||
BRI 2 | RIE-1877-05 | Garellano | 45 >> 43 | 27/07/1877 | Bilbao | ||
RIE-1877-15 | Andalucía | 55 >> 52 | 27/07/1877 | Santoña | |||
CE 7 | DI 1 | BRI 1 | RIE-1824-07 | Zamora | 8 | 1580 | Coruña |
BRI 2 | RIE-1847-21 | Murcia | 37 | 16/08/1847 | Vigo | ||
RIE-1877-18 | Luzón | 58 >> 54 | 27/07/1877 | Ferrol >> Coruña | |||
DI 2 | BRI 1 | RIE-1844-01 | Isabel II | 32 | 17/11/1844 | Valladolid | |
RIE-1847-19 | Toledo | 35 | 16/08/1847 | Valladolid | |||
BRI 2 | RIE-1824-03 | Príncipe | 3 | 1537 | Valladolid >> Oviedo | ||
RIE-1847-20 | Burgos | 36 | 16/08/1847 | Logroño >> León |
Infantería ligera
La infantería ligera contaba con 20 batallones de cazadores, encuadrados en 10 medias brigadas que se repartían de forma desigual entre cuerpos y divisiones.
CG 3* | CG 2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
CE 1 | BRCZ | BIE-1847-09 | Ciudad Rodrigo | 7 | 01/06/1847 | Madrid | |
BIE-1847-11 | Arapiles | 9 | 01/06/1847 | Madrid | |||
BIE-1872-03 | Puerto Rico | 19 | 11/01/1872 | Escorial >> Madrid | |||
BIE-1872-04 | Manila | 20 | 11/01/1872 | Madrid | |||
CE 2 | BRCZ | BIE-1847-01 | Cataluña | 1 | 20/05/1847 | Córdoba | |
BIE-1872-01 | Cuba | 17 | 11/01/1872 | Málaga | |||
BIE-1847-06 | Tarifa | 5 | 20/05/1847 | Badajoz | |||
BIE-1856-03 | Segorbe | 12 | 20/10/1856 | Sevilla | |||
CE 4 | BRCZ | BIE-1847-03 | Barcelona | 3 | 30/04/1847 | Barcelona | |
BIE-1847-08 | Figueras | 6 | 20/05/1847 | Olot >> Barcelona | |||
BIE-1856-04 | Mérida | 13 | 20/10/1856 | Barcelona >> Olot | |||
BIE-1869-02 | Alfonso XII | 15 | 20/01/1869 | Barcelona | |||
CE 5 | DI 1 | BRI 1 | BIE-1847-04 | Barbastro | 4 | 30/04/1847 | Vitoria >> San Sebastián |
BIE-1847-10 | Alba de Tormes | 8 | 20/05/1847 | Valencia | |||
CE 6 | DI 2 | BRCZ | BIE-1848-02 | Madrid | 2 | 31/03/1848 | Vitoria |
BIE-1847-14 | Las Navas | 10 | 16/08/1847 | Vitoria | |||
BIE-1868-01 | Llerena | 11 | 18/10/1868 | Vitoria | |||
BIE-1873-02 | Estella | 14 | 27/08/1873 | Orduña >> Vitoria | |||
CE 7 | DI 1 | BRI 1 | BIE-1869-04 | Reus | 16 | 20/01/1869 | Coruña |
BIE-1872-02 | Habana | 18 | 11/01/1872 | Oviedo |
Caballería
CG 3* | CG2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
CE 1 | DC | BRC 1 | RCE-1824-07 | Lanceros de la Reina | 2º | 23/04/1824 | Alcalá >> Madrid |
RCE-1839-01 | Dragones de Montesa | 10º | 13/02/1839 | Madrid >> Aranjuez | |||
BRC 2 | RCE-1855-03 | Húsares de la Princesa | 19º | 10/06/1855 | Alcalá | ||
RCE-1824-09 | Húsares de Pavía | 20º | 23/04/1824 | ||||
DI 1 | NTD | RCE-1824-10 | Lanceros de Villaviciosa | 6º | 23/04/1824 | Badajoz | |
DI 2 | NTD | RCE-1841-02 | Dragones de Lusitania | 12º | 06/12/1841 | Alcalá >> Madrid | |
DI 3 | NTD | RCE-1885-03 | Cazadores de María Cristina | 27º | 25/08/1885 | Aranjuez >> Madrid | |
CE 2 | NTCE | BRC | RCE-1875-01 | Cazadores de Alfonso XII | 21º | 19/04/1875 | Sevilla |
RCE-1885-04 | Cazadores de Vitoria | 28º | 05/02/1867 | Jerez | |||
DI 1 | NTD | RCE-1875-03 | Cazadores de Villarrobledo | 23º | 19/04/1875 | Córdoba | |
DI 2 | NTD | RCE-1824-17 | Dragones de Santiago | 9º | 23/04/1824 | Granada | |
CE 3 | NTCE | ||||||
DI 1 | NTD | RCE-1824-14 | Lanceros de Sagunto | 8º | 23/04/1824 | Valencia | |
DI 2 | NTD | RCE-1875-02 | Cazadores de Sesma | 22º | 19/04/1875 | ||
CE 4 | NTCE | BRC | RCE-1824-12 | Lanceros del Príncipe | 3º | 23/04/1824 | Barcelona >> Villafranca |
RCE-1824-19 | Lanceros de Borbón | 4º | 23/04/1824 | Reus >> Barcelona | |||
RCE-1885-01 | Cazadores de Mallorca >> Treviño | 26º | 17/08/1885 >> 29/08/1893 | Villafranca >> Barcelona | |||
DI 1 | NTD | RCE-1851-01 | Cazadores de Alcántara | 14º | 09/12/1851 | Vilanova >> Barcelona | |
DI 2 | NTD | RCE-1869-01 | Cazadores de Tetuán | 17º | 09/01/1869 | Barcelona >> Reus | |
CE 5 | NTCE | BRC | RCE-1824-06 | Lanceros del Rey | 1º | 23/04/1824 | Zaragoza |
RCE-1869-02 | Cazadores de Castillejos | 18º | 09/01/1869 | ||||
DI 1 | NTD | ||||||
CE 6 | NTCE | RCE-1855-02 | Cazadores de Albuera | 16º | 06/07/1864 | Logroño | |
DI 1 | NTD | RCE-1841-01 | Dragones de Numancia | 11º | 03/08/1841 | Pamplona | |
DI 2 | NTD | RCE-1876-01 | Cazadores de Arlabán | 24º | 19/04/1875 | Vitoria | |
DI 3 | NTD | RCE-1824-16 | Lanceros de España | 7º | 23/04/1824 | Burgos | |
CE 7 | NTCE | BRC | RCE-1848-01 | Lanceros de Farnesio | 5º | 20/06/1848 | Palencia |
RCE-1855-01 | Cazadores de Talavera | 15º | 10/06/1855 | Salamanca | |||
DI 1 | NTD | RCE-1885-01 | Cazadores de Galicia | 25º | 25/08/1885 | Santiago | |
DI 2 | NTD | RCE-1676-01 | Cazadores de Almansa | 13º | 23/04/1824 | Salamanca >> Valladolid | |
CPG BAL | GM PM | ECE-1893-01 | Cazadores de Mallorca | 29/08/1893 | Palma |
Artillería
UNIDAD | N.º | ANTIGÜEDAD | FECHA | DESTINO | REF |
---|---|---|---|---|---|
RAE-1824-01 | 1º | 1824 | >> |
Zapadores
UNIDAD | N.º | ANTIGÜEDAD | FECHA | DESTINO | REF |
---|---|---|---|---|---|
RZE-1828-01 | 1º | 1828 | >> |
Ejército de África y Baleares
Infantería de línea
CG 3* | CG 2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
CMG CEU | BRI CEU | RIE-1877-04 | Antillas >> África | 44 >> 2 | 27/07/1877 | Ceuta | |
RIE-1847-30 | Ceuta >> África | 61 >> 3 | 16/09/1847 | Ceuta | |||
CMG MEL | RIE-1847-24 | Málaga >> África | 40 >> 1 | 16/08/1847 | Melilla |
Infantería ligera
CG 3* | CG 2* | CG 1* | UNIDAD | NOMBRE | N.º | ANTIGÜEDAD | DESTINO |
---|---|---|---|---|---|---|---|
CMG MEL | BME-1880-01 | Disciplinario | 23/02/1880 | Melilla | |||
CPG CAN | GM TF | BIE-1886-01 | Tenerife >> Regional de Canarias | 21 >> 1 | 10/02/1886 | Santa Cruz | |
GM LP | BIE-1888-01 | Gran Canaria >> Regional de Canarias | 22 >> 2 | 01/01/1888 | Las Palmas |
Caballería
UNIDAD | NOMBRE | ANTIGÜEDAD | FECHA | DESTINO | REF |
---|---|---|---|---|---|
ECE-1879-01 | Cazadores de Ceuta | 26/10/1879 | >> | Ceuta | |
SCE-1883-01 | Cazadores de Melilla | 05/10/1883 | >> | Melilla | |
SCE-1877-01 | Guardia Provincial | 16/02/1877 | >> | Santa Cruz |
Ejército de Ultramar
Infantería
UNIDAD | NOMBRE | ANTIGÜEDAD | FECHA | DESTINO | REF |
---|
Caballería
UNIDAD | NOMBRE | ANTIGÜEDAD | FECHA | DESTINO | REF |
---|---|---|---|---|---|
RCE-1762-01 | La Habana | 1762 | >> | Cuba |
Referencias
Notas
- ↑ Incluye media brigada de cazadores.
Fuentes
- Colección legislativa del Ejército.
- Anuario militar de España.
Bibliografía
- García Ferrer, Carlos et al. Vigilantes en las cumbres. Lérida: Ministerio de Defensa, 1995.
- Gómez Ruiz, Manuel y Vicente Alonso Juanola. El Ejército de los Borbones, t. 7 Gobierno provisional, Amadeo I, Alfonso XII, la Regencia. Madrid: Ministerio de Defensa, 2006.
Webgrafía
- "Infantería". Aula Militar Bermúdez de Castro
ANTERIOR | ÍNDICE | SIGUIENTE |
---|---|---|
1892 | Siglo XIX | 1894 |